Voedselinname patiënten monitoren met app en bloeddrukmeter

Kun je de voedingspatronen van mensen met een hoge bloeddruk en risico op hart- en vaatziekten thuis monitoren? Hoe kan technologie patiënten en hun artsen helpen om meer inzicht te krijgen in hun gezondheid? Internist-nefroloog Kwok Wai Mui van het ziekenhuis St Jansdal in Harderwijk startte een pilot met vijf patiënten, die met een bloeddrukmeter en app thuis hun hartslag, bloeddruk en voeding- en drankinname monitoren.

“In mijn spreekkamer heb ik vaak een welles-nietes spel met patiënten als ik ze vraag naar hun voeding en zoutinname”, vertelt Kwok Wai Mui. Hij is internist-nefroloog, een arts gespecialiseerd in nierziekten. Hij ziet dagelijks patiënten met een (te) hoge bloeddruk, wat een indicatie kan zijn van hart- en vaatziekten, net als roken en een hoog cholesterolgehalte. “Als ik ze vraag of ze veel zout hebben gegeten is het antwoord eigenlijk altijd ‘nee’, maar uit een urinetest blijkt vaak iets anders. De hoeveelheid zout in urine is een goede maat voor daadwerkelijke zoutconsumptie. Als je zoutbeperkt eet verbetert je bloeddruk, weten we uit studies. Maar mijn patiënten vinden het lastig om zoutbeperkt te eten en dit vol te houden, merkte ik tijdens mijn spreekuur.”

Daarom startte Kwok Wai Mui een pilot, waarbij patiënten de voedingsapp MyFitnessPal gebruiken om hun voeding bij te houden, en hun bloeddruk en hartslag meten met een iHealth bloeddrukmeter. Zo hoopt de medisch specialist zijn patiënten te kunnen coachen om minder zout te eten, waardoor ze een minder hoge bloeddruk hebben en hopelijk minder medicatie hoeven te gebruiken. Mui: “Dat coachen werkt heel motiverend voor patiënten. Dit geeft mij zoveel energie, dat is zoveel leuker dan wanneer je weer een pil voorschrijft en weet dat patiënten die medicatie thuis niet zo trouw innemen.”

Verband tussen zoutinname en bloeddruk

“Met deze pilot wil ik het verband laten zien tussen iemands zoutinname en bloeddruk. Die informatie is nodig om patiënten te blijven motiveren om hun dieet aan te passen. Het lastige van een hoge bloeddruk is dat patiënten vaak geen ziektelast ervaren, maar wel met medicatie moeten beginnen. Vergelijk het met mensen die pas stoppen met roken als ze een hartinfarct hebben gehad”, aldus de internist.

Met de MyFitnessPal app geven patiënten aan wat ze hebben gegeten en gedronken op een dag. Met de bloeddrukmeter meten patiënten hun bloeddruk en hartslag op verschillende momenten. De bloeddrukmeter slaat die data op en kan worden aangesloten op een telefoon of tablet. Via hun smartphone kunnen de deelnemers aan de pilot hun gezondheidsgegevens doorsturen naar het digitale patiëntendossier, MijnStJansdal, waar de resultaten voor de medisch specialist te zien zijn.

Dr. Kwok Wai Mui, ziekenhuis St Jansdal

Nieuw patiëntendossier

Sinds oktober 2016 heeft het ziekenhuis in Harderwijk een nieuw elektronisch patiëntendossier van het Amerikaanse Epic. Ook opende het ziekenhuis, in samenwerking met Amac, reseller van Apple producten, een balie in de ontvangsthal van het ziekenhuis, waar nieuwe digitale zorgproducten bekeken, geprobeerd en gekocht kunnen worden. Sinds de introductie van het nieuwe EPD en de balie met digitale zorgproducten is het ziekenhuis ook op zoek gegaan naar verpleegkundigen en artsen die aan de slag willen met een innovatief project. Kwok Wai Mui is een van die ‘digitale dokters’.

EPD-leverancier Epic integreert met het eveneens Amerikaanse technologiebedrijf Apple, dat met HealthKit een software-framework heeft gebouwd om gezondheidsdata op te slaan en te delen. Dat betekent dat informatie uit Apple’s Gezondheid app, die standaard op nieuwe modellen iPhones zit, gemakkelijk naar het elektronisch patiëntendossier van Epic kan worden gestuurd. “Data vanuit MyFitnessPal komt in Apple Gezondheid, net als de metingen van de bloeddrukmeter, en die app stuurt de data weer naar Epic. Het mooie van deze setting is dat patiënten, mits ze een Apple device hebben, die data direct door kunnen sturen naar hun arts.”

Dat is tegelijkertijd het grote manco van de huidige pilot: patiënten die geen Apple apparatuur hebben, profiteren niet van het gemak van zelfgemeten waarden direct doorsturen naar het portaal. “We zijn nu aan het bekijken hoe we patiënten met een Android smartphone kunnen laten meedoen, en of patiënten zelfstandig metingen kunnen toevoegen aan het patiëntenportaal, bijvoorbeeld door een PDF te uploaden”, aldus de internist.

Overstelpt met berichten

Mui is enthousiast: “Ik zie mijn patiënten niet, maar krijg wel relevante informatie uit hun metingen en blijf met ze in contact. Via het patiëntenportaal kunnen patiënten een bericht sturen. In het begin was ik een beetje huiverig dat ik overstelpt zou worden met berichten, maar dat valt reuze mee. Ik krijg af en toe een vraag van mijn patiënten.”

MyFitnessPal app om voeding bij te houden (rechts)

“De MyFitnessPal app is zeer uitgebreid: ik kan zien hoeveel kalium, natrium en calorieën mensen hebben gegeten. Ook het feit dat ik op afstand zie wat hun bloeddruk is, geeft de deelnemers aan de pilot al geruststelling. De urinecontrole die we in het ziekenhuis uitvoeren zie ik vooral als een check om patiënten te blijven motiveren om zoutarm te eten.”

De internist-nefroloog gelooft dat deze vorm van monitoring ervoor kan zorgen dat patiënten minder vaak naar het ziekenhuis hoeven te komen. “Patiënten die we normaal vier keer per jaar zien, kunnen we digitaal ook ondervragen. En de kosten van de apparatuur zijn ook te overzien: deze bloeddrukmeter is nog geen 40 euro, en de app is gratis.”