3 miljoen euro beschikbaar voor stimuleren zelfmanagement

Coöperatie Zelfzorg Ondersteund (ZO!) - een samenwerkingsverband van zorgverzekeraars, patiëntenverenigingen en zorgaanbieders - maakt vandaag bekend drie miljoen euro vrij te maken om zelfmanagement in Nederland te stimuleren. Dat geld wordt beschikbaar gesteld door Zorgverzekeraars Nederland (ZN). De coöperatie stimuleert onder meer de inzet van gestandaardiseerde digitale platforms voor zelfmanagement.

ZO! wil met dit budget eerstelijns zorgorganisaties - die via de huisarts of praktijkondersteuner vaak het eerste aanspreekpunt zijn voor patiënten met bijvoorbeeld diabetes of hart- en vaatziekten - helpen met financiële middelen, onder meer voor de implementatie van digitale platforms voor zelfmanagement.

Volgens Pieter Jeekel, directeur van Zelfzorg Ondersteund, willen zorgverzekeraars tegemoet komen in de initiële investeringen en de extra tijd en inzet die nodig is voor de opschaling van zelfmanagement. “Zorggroepen, huisartsen en POH’ers (praktijkondersteuners, red.) merken dat er extra tijd en inzet nodig is voor opschaling van zelfmanagement, met name voor de eenmalige slag in visievorming, het creëren van draagvlak en opleiding en training van zorgprofessionals.” Er zijn volgens hem in Nederland al veel initiatieven op het gebied van zelfmanagement, maar grootschalige invoering gaat nog niet zo snel.

Bij de oprichting van Zelfzorg Ondersteund eind 2013 werd door de zorgverzekeraars afgesproken om pre-concurrentieel samen te werken en dus niet te concurreren op zelfmanagement voor patiënten met een chronische aandoening. Bij zelfmanagement speelt de patiënt zelf een actieve rol in de behandeling van diens ziekte, bijvoorbeeld door zelf thuis bloed te prikken, door glucosewaarden te meten of online contact te hebben met zijn of haar zorgverlener via een zelfmanagement platform.

Hulp in de huisartsenpraktijk

Medio 2015 maakte ZO! al bekend om actiever te gaan helpen om zelfmanagement op te zetten in de praktijk. Onder de noemer ‘Scan & Plan’ wordt er een scan gedaan hoe actief een zorggroep al is met zelfmanagement. Vervolgens wordt met een consulent van ZO! een plan gemaakt om meer patiënten met een chronische aandoening te bereiken. “Voor eerstelijns zorgorganisaties bieden we met het  Scan & Plan programma implementatie op maat, afhankelijk van de fase waar een zorggroep zich in bevindt”, aldus Jeekel.

Ambitieuze doelstelling voor thuismeten

“Het bijzondere aan dat programma is dat er, naast een consulent die door ZO! wordt vergoed, ook een vertegenwoordiger van de zorgverzekeraar - meestal de zorginkoper – en een patiëntenvertegenwoordiger samen aan tafel zitten.  Je merkt dat er dan ander soort gesprekken ontstaan en dat zorggroepen concrete afspraken kunnen maken met de zorgverzekeraar over hoe zij zelfzorg kunnen vergoeden en hoe patiënten en zorgprofessionals aan de slag kunnen met zelfmanagement. Als de uitkomst van het traject is dat er eenmalig extra middelen nodig zijn om zelfmanagement op te schalen, dan kan vanaf vandaag budget van de verzekeraars gevraagd worden.”

Inzet van eHealth

Naast het organiseren van budget en afspraken maken over de reguliere inkoop van zelfmanagement beoordelen de bij ZO! aangesloten organisaties ook de ICT die wordt ingezet voor zelfmanagement. Die zogeheten zelfzorgplatforms maken het bijvoorbeeld mogelijk om op afstand contact te hebben met een zorgverlener, digitaal meetwaardes door te geven en online coaching te krijgen bij een chronische aandoening.

In 2014 werd een eerste versie van een normenkader beschikbaar dat ICT-leveranciers gebruiken voor de toetsing van hun systemen. Dit normenkader vereist bijvoorbeeld dat persoonsgegevens en meetgegevens (bijvoorbeeld van bloeddrukmeters of stappentellers) op een gestandaardiseerde wijze beschikbaar moeten zijn voor uitwisseling. Ook bevat het normenkader een groot aantal technische eisen die privacy en beveiliging van data moeten garanderen.

Eerstelijns zorgorganisaties die een beroep willen doen op het geld dat wordt vrijgemaakt door Zorgverzekeraars Nederland, de branche-organisatie van ziektekostenverzekeraars, kunnen contact opnemen met Zelfzorg Ondersteund.