Een revolutie in de gezondheidszorg? De Qualcomm Tricorder XPrize

Dat het Amerikaanse bedrijf Scanadu met de Scout  een tot de verbeelding sprekend medisch diagnose-apparaat aan het ontwikkelen is kan bijna niemand zijn ontgaan. Dat Scanadu met de Scout één van de ruim 300 teams is in een internationale ontwerpwedstrijd van 10 miljoen dollar, dat weten veel minder mensen. De Qualcomm Tricorder XPrize - vernoemd naar een gadget uit Star Trek - looft miljoenen uit voor het beste draagbare, draadloze apparaat dat in de palm van je hand past en simpelweg je lichaam scant en aangeeft hoe gezond je bent. Geen dokter, geen medisch handboek, geen MRI-scan of röntgenfoto. Is de tricorder de toekomst van gezondheidszorg?

Sciencefiction in je handpalm – of toch realiteit? Met die vraag startte in januari 2012 de Qualcomm Tricorder XPrize, een internationale ontwerpwedstrijd. Het idee is simpel en verbazingwekkend groots tegelijk: ontwerp een mobiele oplossing die eenzelfde of zelfs betere diagnose kan stellen dan een panel van artsen. Het idee voor de tricorder-wedstrijd wordt gelanceerd op 10 mei 2011. De XPrize Foundation, een non-profit organisatie, en Qualcomm, een Amerikaanse telecommunicatiegigant, maken bekend een prijs uit te reiken aan het beste

ontwerp voor een draagbaar medisch diagnose-apparaat. ‘Putting personal health in the palm of your hand’ zoals de initiatiefnemers het noemen: de wedstrijd moet een stimulans worden om geïntegreerde diagnose technologie toegankelijk en bruikbaar te maken. De naam ‘tricorder’ is afgeleid van een futuristische design uit de serie Star Trek. Gesteund door geld van grote ondernemingen, zoals de Qualcomm Foundation, en met achterliggende filosofie van de XPrize organisatie dat competitie tot innovatie leidt, wordt de wedstrijd verder vormgegeven in de loop van 2011.

“Come up with sensors, software, kind of innovative approaches to collecting data and information to make it really, really easy to make a diagnosis. And do it in a way that’s relatively inexpensive, lightweight, small, portable, and as minimally invasive as possible”, daagt vice-president Don Jones van Qualcomm deelnemers uit. Begin 2012 wordt een groter platform gebruikt om de wedstrijd onder de aandacht te brengen. Op een vakbeurs voor consumentenelektronica in Las Vegas op 12 januari 2012 voorspellen Peter Diamandis (XPrize) en Paul Jacobs (Qualcomm) een ware revolutie binnen de gezondheidszorg.

De XPrize Foundation is bekend om de grootschalige internationale ontwerpwedstrijden die worden ingezet om de ‘Grand Challenges’ van de 21e-eeuw te overwinnen. Neem de competitie van 30 miljoen dollar om een robot naar de maan te sturen, of de op het milieu gerichte ontwerpwedstrijd om oceanen zo goed mogelijk schoon te maken na enorme olielekken op zee. De retoriek van ongebreideld optimisme en Amerikaanse ondernemerschap van de XPrize wordt met de tricorder-wedstrijd toegepast op het medisch establishment.

Hoe werkt het?

Wat doet de tricorder? Hij meet 5 vitale functies (je hartslag, bloeddruk, ademhaling, temperatuur, en zuurstofniveau in je bloed) en kan van minstens 15 veel voorkomende ziektes diagnose stellen. Er bestaan al medische hulpmiddelen voor thuis die een urineweginfectie of diabetes aan kunnen duiden, maar de winnende tricorder moet daarnaast een beroerte, slaapapneu, tuberculose, longontsteking, hartfibrilleren, bloedarmoede en COPD kunnen diagnosticeren. Met één apparaat, dat bovendien alle gegevens via internet kan versturen. Een panel van artsen keurt of de diagnose die de ontwerpen stellen ook daadwerkelijk klopt. De consument is het uitgangspunt in de ontwerpwedstrijd. Want die moet de tricorder uiteindelijk, zonder inmenging van zorgprofessionals of hulp van anderen, kunnen gebruiken en de gegevens makkelijk interpreteren.

Een diagnose apparaat dat binnen enkele seconden een ziekte kan vaststellen en je alle benodigde informatie kan geven, die ontwerp je niet binnen een paar maanden. Het totale traject rondom de Tricorder XPrize duurt naar waarschijnlijkheid 3,5 jaar. Na een kwalificatieronde (die ongeveer 28 maanden duurt) gaan er tien teams door naar de finale. Welke teams dat zijn hangt af van een aantal factoren. Deelnemers moeten demonstreren hoe de sensortechnologie werkt en moeten de ondersteunende studies, multimedia en prototypes laten zien. Van april tot juni 2014 worden de finalisten geselecteerd: de teams hebben vervolgens tot januari 2015 om hun systeem te optimaliseren. In die laatste ronde worden de ontwerpen getest op de betrouwbaarheid van de diagnoses, de gebruikservaringen van consumenten, en hoe geavanceerd de data-logging systemen zijn die gebruikt worden. Het winnende ontwerp geeft van 15 verschillende ziektes een adequate diagnose, getest op 15-30 personen in drie dagen.

De bedenkers van de Tricorder XPrize hebben een nobele missie. Iemands gezondheid ligt niet langer in handen van de selecte groep die het kunstje kennen, maar wordt een vanzelfsprekend onderdeel van ons dagelijks leven. Dat betekent een grote transformatie in het denken over gezondheid en ziekte. De kans op een longinfectie of de zuurstofwaarde in je bloed moet even gemakkelijk te checken zijn als je e-mail, zonder tussenkomst van een ziekenhuis of arts. Een revolutie in de gezondheidszorg, niets minder.

Commercieel succes

Met een incentive van 10 miljoen dollar zijn er ruim 300 aanmeldingen wereldwijd. Dus zijn er uiteenlopende ontwerpen en functionaliteiten: de enige voorwaarde is dat de massa van het apparaat niet meer mag zijn dan 2,27 kilogram (5 pounds). Tijdens de lancering op 12 januari 2012 verklaart senior director Mark Winter van Qualcomm dat de tricorder niet alleen een opmerkelijk apparaat is, maar ook een commercieel succes moet worden. Er ontstaat naar verwachting een vraag vanuit de markt. “Veel teams worden gevolgd door venture capital firms”, verklaart Winter, en ook de initiatiefnemers achter de wedstrijd zijn in gesprek met investeerders, banken en private partijen.

Star Trek

Voor de leken onder ons: de tricorder is geïnspireerd op de populaire televisieserie Star Trek. Het apparaatje is een verbeelding van hoe onze toekomst eruit gaat komen te zien, volgens de bedenkers in de jaren ’70. De medische tricorder komt meerdere keren voor in de serie, die van 1966 tot 1969 op tv wordt uitgezonden. In een van de afleveringen is te zien hoe Doktor Spock een apparaatje tevoorschijn haalt en voor iemand houdt. Het apparaat maakt een snelle scan, en bevestigt vervolgens een inwendige bloeding en schade aan de lever. In de televisieserie is de tricorder een multifunctioneel apparaat dat werkt met sensortechnologie, data analyse en opslag. Bovendien worden er verschillende varianten tricorders gebruikt in Star Trek: een standaard tricorder om de omgeving te scannen, een medische tricorder om ziektes te diagnosticeren, en een ingeneurstricorder om het ruimteschip te onderhouden. En hoewel een tricorder om een ruimteschip mee te onderhouden en inspecteren moet nog gemaakt worden, lijkt de medische tricorder dichterbij dan je zou denken.

Bron: Edit International

Deelnemers

Tricorder XPrize is een internationale competitie. Inmiddels zijn er meer dan 300 aanmeldingen van over de hele wereld – teams die het ‘Intent to Compete’-formulier hebben ingevuld. Opvallend is de dichtheid op het Noord-Amerikaanse continent. Vanuit Europa is Groot-Brittannië de aanvoerder als het gaat om aangemelde teams. Maar er zijn ook teams vanuit Argentinië, Australië, India, China, Japan, en Bolivia. Er is geen Nederlandse aanmelding bekend.

Grote bedrijven, teams met steun van academische instituten, kleine bedrijven met genoeg financiering: in principe kunnen veel verschillende deelnemers zich aanmelden voor de prijs. Maar met inschrijfgeld dat varieert van 5000 dollar voor de vroege inschrijvers tot 25.000 dollar voor iedereen die zich tussen 1 en 30 augustus 2013 heeft aangemeld, is de Tricorder XPrize een competitie voor serieuze kandidaten.

Opmerkelijk is het niet dat er direct veel aandacht is voor de ontwerpteams en de designs. Een van de richtlijnen in de competitie is namelijk: “Make heroes out of the competitors and winner(s) through widespread exposure, media coverage, and a significant cash award.” Een Amerikaanse benadering met helden, een technologisch-optimistisch verhaal over macht-voor-de-consument, en een enorm geldbedrag als je de eindstreep haalt. Wie kan de Tricorder XPrize daarmee negeren?

Benieuwd hoe een medische tricorder eruit kan gaan zien? Een van de deelnemers van de XPrize is Scanadu. Check hier de Scout.

 Bronnen:

http://www.qualcommtricorderxprize.org/files/qtxp.org/QTXP_Guidelines_20130701_v18.pdf

http://www.kpbs.org/news/2011/jun/14/qualcomm-and-x-prize-diagnose-medical-devices-futu/