De website AI for radiology maakt het voor zorgaanbieders gemakkelijker om beschikbare kunstmatig intelligente software-producten te vergelijken. Om die marktanalyse makkelijker te maken, houdt het Radboudumc sinds kort een overzicht bij van CE-gecertificeerde AI-producten voor de radiologie. "Een overzicht van oplossingen ontbreekt vaak", aldus Kicky van Leeuwen.
“We zien dat het aanbod van software steeds groter wordt, maar het gebruik nog altijd mondjesmaat is. Naar aanleiding van een inventarisatie onder de Nederlandse radiologie afdelingen zagen we dat de producten die gebruikt worden ook voornamelijk nog van Nederlandse bodem komen en dat men het lastig vindt om door de bomen het bos te zien wat betreft het aanbod. Een radioloog kan enthousiast worden over een AI-oplossing door een lezing die hij heeft gehoord van een bedrijf, maar het overzicht van oplossingen ontbrak vaak", aldus Kicky van Leeuwen. Zij doet promotieonderzoek naar de validatie en implementatie van AI in de radiologie aan de Diagnostic Image Analysis Group van het Radboudumc.
“Daarom hebben we de website AI for radiology in het leven geroepen. We houden hier een overzicht bij van CE-gecertificeerde AI-producten voor de radiologie, waarbij we gedetailleerde productspecificaties weergeven en certificering verifiëren. We hopen hiermee het vakgebied transparanter te maken en marktanalyse te vereenvoudigen.”
Radiologen kunnen zoeken en filteren om zo software te vinden die bij hun afdeling, ziekenhuis of vraagstuk past via productspecificaties die de website toont. “Zoekt de radiologie-afdeling in het ziekenhuis een systeem dat lokaal draait of juist in de cloud? Hoe past de AI-toepassing in de workflow? Wil je met behulp van de software abnormaliteiten opsporen, of juist de reporting time verminderen door de normale gevallen er automatisch uit te halen?”
CE-markering
Kicky van Leeuwen onderzoekt bij het Radboudumc onder andere de validatie en implementatie van commerciële AI-toepassingen voor medische beeldvorming. “Op dit moment zijn er meer dan honderd producten in de database opgenomen, en het aanbod groeit. Naast Nederlandse aanbieders als Thirona, Aidence en Nico.Lab is een groot deel afkomstig uit het buitenland. Je ziet vooral punt-oplossingen, geschikt voor één deelgebied zoals borst-CT scans of longfoto’s analyseren.”
Medische software-producten mogen alleen op de Europese markt komen wanneer er een CE-markering voor is. Voor zorgverleners of inkopers is het echter lang niet altijd gemakkelijk om dit te achterhalen. In de Verenigde Staten houdt de FDA een publieke database bij, waarin de certificering per medisch product kan worden opgevraagd. In Europa is een centrale database Eudamed in de maak, maar dit project is uitgesteld door de eveneens uitgestelde MDR-wetgeving. “In Europa kun je CE-markering en classificatie niet gemakkelijk verifiëren. Dat maakt het weinig transparant.”
Hoe hoger het risico voor de patiënt, hoe hoger de risicoklasse waar een product onder valt. “Uit onze analyse blijkt dat gelijksoortige producten een andere classificatie kunnen hebben. Een fabrikant kan voor risicoklasse klasse I kiezen, de ander voor klasse IIa. Daar wordt vaak niet naar gekeken door radiologen, terwijl dat heel relevant is.”
Klinische effectiviteit
De Europese CE-markering draait om risicobeheersing: kan een producent of fabrikant aantonen dat een product deugt, onderhouden wordt en dat er een kwaliteitsmanagementsysteem is? CE-markering van AI-producten voor radiologie zegt niet altijd iets over de klinische effectiviteit en performance van de software. “Daarom willen we het wetenschappelijke bewijs bij CE-gemarkeerde producten op de website tonen: welke studies zijn er gepubliceerd, en wat tonen die studies aan? Werkt het algoritme zoals het zou moeten werken, wat is de nauwkeurigheid, en wat levert inzet van de software op voor de radioloog of de patiënt?”
Daarnaast gaat de Diagnostic Image Analysis Group validatie studies opzetten waarbij meerdere ziekenhuizen betrokken zullen zijn, aldus Van Leeuwen. “We willen soortgelijke softwarepakketten in verschillende ziekenhuizen met elkaar gaan vergelijken. Zo krijgen we een soort benchmark, waarmee we iets kunnen zeggen over de performance van de software op meerdere type scanners en in diverse settings."
Markt in ontwikkeling
De markt voor AI-producten voor de radiologie is volop in ontwikkeling. Een aantal van de bedrijven in het overzicht is tussen de vijf en tien jaar oud, met producten waar jaren onderzoek en ontwikkeling in zitten, maar die pas relatief kort op de markt verkrijgbaar zijn. “Kunstmatige intelligentie voor beeldvorming is een nieuwe discipline waar veel innovatie plaatsvindt. We zien een verschil in hoe volwassen de software is. Het is nu nog niet altijd veilig om alle AI-systemen in de kliniek te gebruiken die op dit moment beschikbaar zijn. Dat is geen verwijt aan de producenten; de software moet het daglicht zien om verbeterd te kunnen worden. Wel is het een waarschuwing voor de kliniek: wees realistisch in je verwachtingen. Radiologen zullen ook zelf moeten bijdragen aan validatie en veilige implementatie van AI toepassingen.”
“De meeste winst van AI-producten voor de radiologie ligt bij perifere ziekenhuizen, denk ik. Daar werken meer generalistisch opgeleide radiologen – niet ieder streekziekenhuis heeft bijvoorbeeld een thorax-radioloog in dienst – en kunstmatige intelligentie biedt de mogelijkheid om radiologen meer specialist maken. Tegelijkertijd hebben de perifere ziekenhuizen minder mogelijkheden en marktkracht om te valideren en verifiëren. De bal ligt bij de academische centra om validatiestudies op te zetten, met betrokkenheid van de perifere centra, en onderzoek te doen naar de validatie en implementatie van AI.”
De website AI for radiology wordt aankomende periode verder uitgebreid met tools voor selectie van leveranciers. Ook wil het Radboudumc radiologen hulpmiddelen aanreiken die ze kunnen inzetten voor commerciële en contractbesprekingen met AI-bedrijven.
Masterclass AI in de zorg
Op donderdag 29 en vrijdag 30 oktober organiseert SmartHealth de masterclass Kunstmatige intelligentie in de zorg, een twee-daagse masterclass waarbij gastsprekers uit de wetenschap, het bedrijfsleven en de kliniek de cursisten meenemen in de nieuwste ontwikkelingen. Meer informatie over het programma is te vinden via de masterclass website.
Uiteraard staat de veiligheid van deelnemers en medewerkers voorop. De organisatie biedt een veilige leeromgeving en een locatie waar alle maatregelen gevolgd worden.
wellicht ook interessant
Plaats een Reactie
Meepraten?Draag gerust bij!