Uur van de waarheid voor ziekenhuizen die Meddex gebruiken

Mr. Hans Hendriks van KBS Advocaten, curator van Meddex, gaat er nog steeds van uit dat een doorstart mogelijk is. De leverancier van ICT-systemen voor zorgaanbieders ging vorige week failliet. Met een doorstart zou de continuïteit voor de ziekenhuizen die software van Meddex gebruiken gewaarborgd zijn. Een overname zal dan wel snel rond moeten komen. Hendriks praat met diverse partijen, deels zorg-ICT aanbieders, en wil binnen ‘dagen’ tot een overeenstemming komen.

De ziekenhuizen die de software van Meddex gebruiken hebben groot belang bij zo’n doorstart. Bij een stopzetting van de activiteiten van Meddex zullen zij naar een andere technische oplossing moeten gaan zoeken voor de uitwisseling van medische gegevens, zoals radiologie-beelden. Daarmee zijn minimaal maanden gemoeid, maar ook hoge overstap- en implementatiekosten.

Investeerders trekken stekker eruit

Het faillissement van Meddex is een gevolg van het feit dat bestaande investeerders geen geld meer wilden stoppen in de doorontwikkeling van bestaande en nieuwe clouddiensten. Uit de meest recente balans van Meddex blijkt dat er sprake is van een snel groeiende schuldenlast om de onderneming te financieren. Daar stond klaarblijkelijk niet voldoende omzet of zicht op groeiende omzet tegenover, terwijl de personeelslasten voor productontwikkeling bleven doorlopen. Door het faillissement schrijven de investeerders, allen private investeerders, zo’n vijf miljoen euro af.

Uitwisseling van radiologie-beelden (foto: Philips)

Volgens Meddex directeur Robbert Ledeboer was er geen sprake van een gebrek aan vraag naar de producten voor de uitwisseling van medische gegevens tussen verschillende zorgaanbieders. Meddex investeerde volgens Ledeboer vooral in de doorontwikkeling van zijn nieuwe generatie cloud-gebaseerde producten. Meddex wilde de koppeling-mogelijkheden nog verder uitbreiden, zodat het systeem kon worden gebruikt door alle zorgaanbieders in een regio, en tegelijk meer mogelijkheden voor patiënt-inzage ging bieden. De loonkosten voor het blijven innoveren kostten Meddex uiteindelijk de kop, zegt Ledeboer. De omzet zorgde niet voor voldoende middelen om de hoge personeelsuitgaven te blijven bekostigen, en de kas raakte leeg.

In Nederland zijn er zo’n twintig ziekenhuizen die de software van Meddex gebruiken, bijvoorbeeld voor het regionaal uitwisselen van medische gegevens ten behoeve van multidisciplinar overleg tussen zorgaanbieders. De software van Meddex verzorgt daarbij de koppeling tussen verschillende ICT-systemen, zoals het ziekenhuis-dossier (ZIS) en de systemen die radiologen of pathologen gebruiken. Daarvoor maakt Meddex gebruik van de zogeheten XDS-standaard.

"Markt voor XDS-systemen nog niet volwassen"

“De markt voor dit soort systemen is nog niet volwassen”, zegt Frans van Tilburg, senior adviseur bij M&I/Partners. “Je leest veel over projecten, maar in lang niet alle gevallen worden die ook al daadwerkelijk gebruikt voor het operationeel uitwisselen van medische gegevens.”

Frans van Tilburg

Hij was betrokken bij een aantal pilot-projecten en implementaties met deze technologie. Van Tilburg legt uit dat XDS-platforms in verschillende scenario’s worden gebruikt. “Bij een fusie van twee of meer ziekenhuizen kan zo’n platform worden gebruikt om de ZIS-systemen van de betrokken ziekenhuizen te koppelen. Andere toepassingen zijn het Multidisciplinair Overleg (MDO), waarbij gegevens vanuit verschillende systemen nodig zijn, of het digitaal versturen van radiologie-beelden als alternatief voor het gebruik van een CD-ROM.”

Meddex concurreert in deze markt in Nederland vooral met Enovation en Forcare, dat recent is overgenomen door Philips. Enovation maakte lang deel uit van familiebedrijf VANAD groep, maar is sinds enkele maanden in handen van durfinvesteerder Main Capital. Forcare is groter dan Meddex en heeft ook internationale ervaring, maar bevindt zich net als Meddex nog in een investeringsfase. De overname door Philips maakt een scenario als bij Meddex wel veel minder waarschijnlijk.

"Hopen op een doorstart"

Volgens Joris Linssen, Manager ICT bij MaasZiekenhuis Pantein, zou een beëindiging van de activiteiten van Meddex grote gevolgen hebben voor de continuïteit van de dienstverlening in zijn ziekenhuis. “Dit is geen systeem dat je binnen enkele weken opnieuw opzet.” Hij hoopt daarom net als zijn collega’s bij andere ziekenhuizen op een scenario waarbij de cloud-systemen van Meddex in ieder geval blijven doordraaien. In de regio van het MaasZiekenhuis (Boxmeer) voorziet Linssen in de komende jaren een verdergaande uitwisseling van medische gegevens tussen zorgaanbieders. Het faillissement van Meddex zou ook hierbij voor een vertraging gaan zorgen wanneer een doorstart niet mogelijk blijkt.

Overstap naar ander systeem kostbaar en tijdrovend

Van Tilburg van M&I/Partners beaamt dat de overstap naar een andere leverancier veel voeten in de aarde heeft. “Er moet weer een aanbestedingstraject komen, waarbij de overgebleven leveranciers in een comfortabele positie zitten. Nog los van de waarschijnlijk hogere kosten moet je toch minimaal op een termijn van 6 tot 12 maanden rekenen voordat de benodigde infrastructuur en organisatie weer is ingeregeld.”

Meddex levert naast zijn XDS-producten voor gebruik door zorgaanbieders onderling ook software waarmee zorgaanbieders de gegevens in hun systeem via een portaal of Persoonlijke Gezondheids Omgeving (PGO) digitaal inzichtelijk kunnen maken voor patiënten.

Ziekenhuizen die met medischegegevens.nl (het portaal van Meddex) werken zijn MC Haaglanden en het Bronovo Ziekenhuis. "Het is niet nodig om de gegevens in een ander systeem over te zetten; mijnmedischegegevens.nl is uitsluitend een toegangsportaal", zei Nita Pleune communicatieadviseur bij Medisch Centrum Haaglanden eerder deze week tegen SmartHealth.

Bronovo ziekehuis

Naar aanleiding van het bericht van het faillissement verstuurde het ziekenhuis afgelopen week een mailing aan de actieve gebruikers van medischegegevens.nl om hen op de hoogte te stellen. Het gaat volgens Pleune om zo’n 6.000 patiënten. Ook plaatste het ziekenhuis een bericht op de website om andere patiënten te informeren. "We werken eraan dat patiënten hun medische gegevens online kunnen blijven inzien. We kunnen nu nog niet inschatten hoe lang dat gaat duren, maar we houden onze patiënten actief op de hoogte van de ontwikkelingen”, aldus Pleune.