In de serie ‘e-Health op de werkvloer’ spreekt SmartHealth met zorgprofessionals die dagelijks te maken hebben met eHealth-toepassingen. Veel van deze technologische innovaties betekenen op papier efficiënter werken, kwaliteitsverbetering of kostenverlaging: maar in de praktijk zijn er vaak genoeg obstakels te overwinnen. Een kwestie van tussen droom en daad? Deze week: Ellen Martin, verpleegkundig specialist urologie in het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis uit Tilburg.
Als verpleegkundig specialist urologie ziet Ellen Martin patiënten die problemen hebben met urineverlies. Regelmatig hoort ze van patiënten dat zij klachten hebben over hun verblijfskatheter (een katheter die langere tijd in de blaas blijft voor het legen van de blaas, red.), bijvoorbeeld dat deze verstopt raakt. Tijdens haar opleiding tot verpleegkundig specialist bedenkt Martin het Katheterdagboek. Dat is een papieren dagboek waarin patiënten onder andere hun medicatie of vochtinname in bij kunnen houden. “Zolang patiënten goed bijhouden wat er gebeurt en verandert, kunnen wij daar ons beleid op afstemmen. In het kader van patient empowerment is het ook belangrijk dat patiënten pro-actief betrokken worden bij de zorg rondom hun katheter", vertelt Martin over het dagboek.
Een digitale versie van het dagboek
Toch ervaart Martin het als een belemmering dat het Katheterdagboek alleen in papieren versie verkrijgbaar is. "Je kunt het alleen gebruiken in samenwerking met de verpleegkundige als je fysiek bij elkaar bent."
"Een firma wilde voor ons de app ontwikkelen eén financieren, daar heb ik erg geluk mee gehad”
Als voorbeeld noemt de verpleegkundig specialist een patiënt die behandeld wordt in Brabant en op vakantie is in Texel en daar problemen met zijn katheter ondervindt. Zo ontstaat het idee voor een app: een digitale versie van het Katheterdagboek. “Wij hebben niet de middelen of mogelijkheden in huis om zo’n app te ontwikkelen, maar gelukkig liep ik tegen een firma aan die vanuit maatschappelijk oogpunt de app wel wilden ontwikkelen én financieren. Daar heb ik erg geluk mee gehad.”
Aanpassen en verfijnen
Zodra de eerste versie van de app klaar is, laat Martin verschillende collega’s op de afdeling de app uittesten. Daarnaast is er een groep patiënten binnen het ziekenhuis die de app uitproberen. “Op basis van die feedback zijn we de app gaan verfijnen”, vertelt Martin. “Er komen iedere keer nog weer dingetjes bij waarvan je denkt ‘oh ja, dat zou ook handig zijn om in de app te hebben’.” De app is op dit moment beschikbaar voor Android toestellen, maar de iOS versie van de app wordt ook ontwikkeld, vertelt Martin.
Hoewel de eerste gebruikers enthousiast zijn, merkt Martin dat veel patiënten nog wel wat hulp nodig hebben om de eerste keer met de app aan de slag te gaan. “Dat zijn met name technische dingen”, vertelt de verpleegkundig specialist. “Als patiënten hun patiëntengegevens in de app willen invoeren, moeten ze op het icoon van een pennetje klikken in de app. Dat begreep niet iedereen direct. We zijn nu bezig met een website over de app waarin patiënten begeleid worden bij het gebruik ervan.”
Patiënten met problemen
De doelgroep waar de app met name relevant voor is, zijn patiënten die problemen ondervinden met hun verblijfskatheter, vertelt Martin. “Patiënten die nergens last van hebben - en alleen om de zes of acht weken langs moeten komen voor een katheterwissel - gaan zo’n dagboek niet bijhouden. Dat begrijp ik wel.” Vanuit de doelgroep hoort Martin in ieder geval lovende reacties op de app. “We richten ons bijvoorbeeld ook op patiënten die zorg aan huis krijgen. De wijkverpleging weet ook niet altijd waar het probleem met katheter vandaan komt. Dankzij de app kan de wijkverpleging zeggen: stuur uw gegevens even door naar de verpleegkundig specialist, dan kunnen ze meekijken.”
Als zorgverlener profiteert Martin er ook van als een patiënt gebruik maakt van de app. “Het zorgt ervoor dat wij, indien nodig, een oogje in het zeil kunnen houden. Normaliter moesten we bij een patiënt met een verstopte katheter samen nagaan wat er in de afgelopen weken mogelijk veranderd zou kunnen zijn. Veranderde medicatie, een aangepast eetpatroon, dat soort zaken. Doordat dergelijke veranderingen nu netjes worden bijgehouden kunnen wij daar direct op inspelen en hoeft een patiënt niet met veel moeite in zijn of haar geheugen te graven.”
Geen ZIS-koppeling
Huiverig voor meer werk dankzij de app is de verpleegkundige niet. “Als je de app goed implementeert, krijg je als zorgverlener alleen zo nu en dan een mailtje waar je eenvoudig de relevante informatie uit kan knippen en in het EPD van een patiënt kan plakken.” Voor een koppeling met het HIS is bewust niet gekozen, vertelt Martin. “Op koppelingen zit de ICT-afdeling van het ziekenhuis niet te wachten. Het idee is ook dat alle patiënten in Nederland de app kunnen downloaden en gebruiken, niet alleen patiënten binnen ons ziekenhuis. Als patiënten hun gegevens naar een zorgverlener willen sturen, dat kan via een e-mail vanuit de app. Dat moeten zij dat natuurlijk wel zelf afstemmen met hun verpleegkundige of arts.”
"Op koppelingen zit de ICT-afdeling van het ziekenhuis niet te wachten”
Een patiënt houdt dus zelf informatie bij in de app en kan er voor kiezen om deze te delen met een zorgverlener. Daardoor heeft het ziekenhuis niet te maken met ingewikkelde privacy wet- en regelgeving, vertelt Martin. “Als wij met die gegevens nog iets anders zouden doen, is het een ander verhaal. Nu stuurt de patiënt het op en verwerken wij het gewoon in zijn of haar dossier. De waarborging van de privacy is daarmee in principe de verantwoordelijkheid van de patiënt zelf.”
Als ze terugkijkt naar het ontwikkelproces van de app zou Martin naar eigen zeggen een volgende keer met een strakkere tijdsplanning willen werken. “De ontwikkeling heeft bijna een jaar geduurd. Daardoor merk je ook dat het af en toe gaat versloffen. Daar zou ik een volgende keer alerter op willen zijn.” De aanpak om eerst met een prototype van de app te gaan testen, werkte volgens de verpleegkundig specialist wel goed. “Er viel na zo’n eerste versie nog zoveel te veranderen.”
Alle afleveringen van eHealth op de werkvloer lezen?
Plaats een Reactie
Meepraten?Draag gerust bij!